การบำรุงรักษาน้ำมันไฮดรอลิค

น้ำมันเป็นทรัพยากรธรรมชาติที่อยู่อย่างจำกัด และมีราคาแพง ดังนั้นควรใช้น้ำมันทุกหยดให้คุ้มค่ามากที่สุด  การบำรุงรักษาน้ำมันไฮดรอลิคที่จะกล่าวถึงนี้จะทำให้ท่านได้รับประโยชน์สูงสุดจากน้ำมัน

1. ให้น้ำมันอยู่ในเครื่องจักร  (Keep it in)

หากมีการรั่วซึมของน้ำมันไฮดรอลิคออกจากเครื่องจักรแม้เพียงเล็กน้อย และช่างซ่อมบำรุงได้ผัดวันประกันพรุ่งที่จะแก้ปัญหาจะทำให้เกิดการสูญเสียมากกว่าที่คิด หากลองคิดการสูญเสียน้ำมันต่อวัน ต่อสัปดาห์  และต่อเดือนจะเห็นผลได้อย่างชัดเจน  นอกจากนี้น้ำมันที่รั่วไหลจะทำให้ปั๊มไฮดรอลิคต้องทำงานหนักขึ้น มีค่าไฟฟ้าเพิ่มขึ้น รอบระยะเวลาทำงานช้าลง  จึงได้ผลผลิตลดลง และยังเพิ่มงานเรื่องการรักษาความสะอาด,การเติมน้ำมันทดแทน อีกด้วย

ตัวอย่างเช่น 
สมมุติว่าน้ำมันแต่ละหยดมีปริมาตร  0.1 มิลลิลิตร ( หรือ 10 หยดต่อหนึ่งมิลลิลิตร )
น้ำมันรั่ว 5 หยด ต่อนาที  = 0.5 มิลลิลิตร
300 หยด ต่อชั่วโมง  =  30 มิลลิลิตร
8 ชั่วโมงต่อกะ x 3 กะ =  720 มิลลิลิตร
ทำงานปีละ 250 วัน  =  180,000 มิลลิลิตร  หรือ 180 ลิตร
หากน้ำมันไฮดรอลิคมีราคาลิตรละ 50 บาท จะเสียเงินจากการรั่วไหลไปเป็นจำนวน 9,000 บาทต่อปี  นี่เป็นเพียงค่าน้ำมันที่รั่วไหลจากจุดเดียว ไม่รวมต้นทุนอย่างอื่น เช่น ค่าแรงในการเติมน้ำมัน การกำจัดน้ำมันที่รั่วไหล

2. ให้น้ำมันเย็น  (Keep it cool)

มีเหตุผลดีๆ หลายอย่างที่ท่านควรจะรักษาอุณหภูมิการทำงานของเครื่องจักรให้อยู่ในระดับที่เหมาะสม หนึ่งในนั้นก็คือจะทำให้อายุของน้ำมันไฮดรอลิคยาวนานขึ้นมาก  กฏของ Arrhenius’s  กล่าวว่า ทุก ๆ 10 องศาเซลเซียสที่เพิ่มขึ้น   จะทำให้อัตราการเกิดปฏิกริยาอ็อกซิเดชั่นเพิ่มขึ้นสองเท่า   ปฏิกิริยานี้เกิดจากการที่มีอากาศ หรือน้ำ ทำปฏิกิริยากับสารอื่นในน้ำมัน  ดังนั้นหากน้ำมันร้อน จะมีปฏิกริยาอ็อกซิเดชั่นมากขึ้น และทำให้อายุของน้ำมันลดลงแบบแอ็กโพเนนเชี่ยล
เพื่อเป็นตัวอย่างให้เห็นได้ชัด  ลองเอาน้ำมันทำอาหาร ใส่แก้วทิ้งไว้ มันจะใช้เวลานานมากก่อนที่จะเปลี่ยนเป็นสีดำ  หากเอาน้ำมันปริมาณเท่ากันใส่ในกะทะทอด โดยให้ผิวน้ำมันสัมผัสกับอากาศ แล้วจุดเตาแก๊ส จะพบว่าน้ำมันเปลี่ยนเป็นสีดำในระยะเวลาที่สั้นมาก

3. ให้น้ำมันแห้ง  ( Keep it dry)

น้ำเป็นสารที่มีอันตรายต่อน้ำมันไฮดรอลิค เพราะจะส่งผลให้สารเพิ่มคุณภาพ (Additive) เสื่อมสภาพได้ง่าย  ตัวอย่าง เช่น สารป้องกันการสึกหรอ (Anti-wear) ประเภท ZDDP มักจะขาดความเสถียรเมื่อมีน้ำปนอยู่ในน้ำมัน

4. ให้น้ำมันสะอาด (Keep it clean)

หากท่านทำงานกับเครื่องจักรประเภทไฮดรอลิคแล้ว คงจะพอรู้ว่าความสะอาดของน้ำมันเป็นเรื่องสำคัญอย่างมาก นอกจากผลในการเร่งการสึกหรอของเครื่องจักรแล้ว  อนุภาคขนาดเล็กบางตัวที่เกิดจากการขัดถูของชิ้นส่วนเครื่องจักรยังเป็นตัวเร่งการเกิดปฏิกิริยาอ็อกซิเดชั่นอีกด้วย (Catalyser)
อนุภาคบางอย่างสามารถจับตัวกับสารเพิ่มคุณภาพ (Additives) ได้ ซึ่งจะทำให้สารเพิ่มคุณภาพลดลงได้  เพราะท้ายที่สุดแล้วอนุภาคเหล่านี้จะถูกกรองออกจากน้ำมัน  ดังนั้นการลดจำนวนอนุภาคในน้ำมันจะทำให้สารเพิ่มคุณภาพเสียหายช้าลงและทำให้อายุการใช้งานของน้ำมันนานขึ้น

หากต้องการใช้น้ำมันไฮดรอลิคให้คุ้มค่า ไม่ต้องยุ่งยากเรื่องเปลี่ยนถ่ายน้ำมันบ่อย ๆ  และต้องการเดินเครื่องจักรอย่างต่อเนื่อง ก็ต้องระวังทั้ง 4 ข้อที่กล่าวถึงด้านบน และจะเปลี่ยนน้ำมันก็ต่อเมื่อน้ำมันพื้นฐาน (Base Oil) เสื่อมสภาพไป หรือ สารเพิ่มคุณภาพ (Additive) ถูกใช้หมดไปเท่านั้น

  Share